Wordt INS het nieuwe e-business platform dat de in- en verkoop van levensmiddelen op zijn kop gaat zetten? De markt voor levensmiddelen heeft een aantal grote problemen. Denk aan de grote macht van een paar retailketens die te veel van de totale marge opeisen. Een niet efficiënte supplychain waar levensmiddelen vaak over grote afstanden moeten worden vervoerd en veel afval ontstaat. Maar ook producenten die veel geld uitgeven aan handelspromoties die de consument niet bereiken. De oprichters van INS vinden dat hun aanpak deze problemen gaat oplossen. Ze gaan blockchain en smart contracts inzetten. Ik denk dat het antwoord op de vraag boven dit artikel ‘ja’ is. Lees waarom.
Het begon voor mij met een nieuwsbericht in het vakblad Deal! – over de kunst van het inkopen – van december 2017. De kop ‘Rechtstreeks merkartikelen kopen bij INS’ en ‘consumenten kopen merkartikelen 30% goedkoper rechtstreeks bij de producent’ in het bericht wekten mijn interesse. Ik weet dat er al eerder pogingen zijn geweest om buiten de retailketens om consumenten rechtstreeks op grote schaal in te laten kopen bij producenten. Voor zover ik weet, tot nu toe zonder succes. Waarom slaagt het nu wel? Ik las het whitepaper van INS voor hun argumentatie.
Groeimarkt
De levensmiddelenmarkt is de grootste consumentenmarkt op de wereld. Het is een groeimarkt. De verwachting is dat er in 2020 voor $ 8,5 biljoen aan wordt uitgegeven. Daarbij stijgen de online verkopen van levensmiddelen snel. In Nederland bijvoorbeeld zal het onlinevolume van 2015 verviervoudigen in 2020. Een groeimarkt waar consumenten steeds meer vertrouwd raken met online inkopen is een goede basis voor INS.
Twee grote problemen
De initiatiefnemers stellen dat de levensmiddelenmarkt kampt met twee grote problemen. De eerste is dat in veel landen een paar grote retailketens bijna de absolute macht hebben. Hierdoor blijft er te veel marge bij deze ketens ‘hangen’. In Nederland hebben vijf ketens een marktaandeel van meer dan 65%. Het tweede probleem is dat fabrikanten gemiddeld 17% van hun omzet uitgeven aan handelspromoties. Deze promoties zijn echter volgens deze fabrikanten niet effectief en bereiken vaak de consumenten niet. Dat klinkt als weggegooid geld.
De gevolgen van deze macht van de retailketens zijn aanzienlijk. De huidige supplychains van levensmiddelen zijn niet efficiënt. Levensmiddelen worden vaak over grote afstanden vervoerd. Hierdoor en door het grote aantal schakels ontstaat in deze ketens veel afval. Bij verse producten vaak wel tot een derde van het volume. Bovendien werken de retailketens met een beperkt aantal producenten. Regionale producenten, waaronder veel boeren, krijgen met hun producten geen toegang tot het schap in de supermarkten. Terwijl consumenten steeds meer willen weten over de kwaliteit van voedsel en waar het vandaan komt.
30% prijsvoordeel voor de consument
INS zegt dat consumenten en producenten rechtstreeks laten in- en verkopen een prijsvoordeel van gemiddeld 30% gaat opleveren voor consumenten. Bovendien claimt INS dat deze consumenten kunnen gaan kiezen uit een breder aanbod, omdat ook de regionale producenten op een simpele manier toegang krijgen tot het INS-platform. De producten kunnen zich rechtstreeks op consumenten richten, waardoor promoties effectiever worden ingezet en vraag en aanbod beter kan worden afgestemd. Het laatste leidt tot efficiëntere supplychains. Voor de fysieke distributie wil INS gebruikmaken van bestaande logistieke dienstverleners.
Alleen mogelijk door blockchain en smart contracts
INS wordt ontwikkeld als een peer-to-peer marktplaats. Consumenten en producenten komen direct met elkaar in contact. Het platform zelf faciliteert dit en zorgt dat consumenten – producenten – en logistieke partijen efficiënt kunnen samenwerken. Voor het uitoefenen van deze functies wil INS beloond worden. Schematisch ziet dit er als volgt uit:
Het INS-platform doet dit door gebruik te maken van blockchaintechnologie. Blockchains worden ingezet om de afspraken te faciliteren tussen consumenten en producten en consumenten, producten en logistieke partijen. Hiervoor worden smart contracts gebruikt.
Goed plan? En de praktijk…
INS heeft het afgelopen jaren deskundigheid aan zich gebonden, financiering voor de startfase gekregen en een aantal grote merkartikelfabrikanten enthousiast gemaakt. Het platform wordt nu technisch ontwikkeld en de officiële introductie staat gepland voor najaar 2018. Het platform zal van start gaan in een aantal grootstedelijke gebieden als Londen, New York en Parijs.
Aangezien consumenten steeds meer gewend raken aan het online kopen van producten, ook levensmiddelen, en het gaat om een regelmatig terugkerende behoeften en grote volumes, is de kans op succes aanzienlijk. Ook laten online marktplaatsen zien, dat consumenten op een andere manier keuzes kunnen maken uit het enorme aanbod aan producten en diensten, waardoor de functie van retailers en hun winkels lang niet altijd meer nodig is. Belangrijk wordt volgens mij een aantrekkelijk en compleet assortiment, het waarmaken van de kortingsclaim -/- 30% en een goed lopend samenspel tussen consumenten, producenten en logistieke partijen.
Gert Walhof
