Inkopers in de publieke sector staan voor grote uitdagingen. Eerst publiceerde de Europese Commissie in oktober 2017 aanbevelingen voor een meer efficiënte en duurzame aanpak van overheidsopdrachten. Vervolgens had het nieuwe kabinet in de regeringsverklaring duidelijk ook hooggespannen verwachtingen voor wat betreft de bijdragen van inkopers. Om deze uitdagingen te kunnen omzetten in resultaten, kunnen de inkopers echter wel wat hulp gebruiken! Ze hebben een matchmaker nodig.
Natuurlijk is dit niet allemaal nieuw. Toch schrijft de Europese Commissie niet voor niets dat overheden opdrachten meer strategisch moeten gaan inzetten. Om doelstellingen op het gebied van innovatie en duurzaamheid te realiseren, is iedere bijdrage welkom. In het regeerakkoord 2017 vinden we vervolgens terug: “De overheid gaat zijn inkoopkracht beter benutten voor het versnellen van duurzame transities, inschakelen van kwetsbare groepen en om innovatief in te kopen”. En uiteraard: “Aanbesteden door de overheid moet toegankelijker worden voor het mkb”. Er worden van inkopers in de publieke sector aantoonbare prestaties verwacht.
Inkoop
In essentie is inkoop het bij elkaar brengen van vraag en aanbod, keuzes maken en deze vervolgens in praktijk brengen. Onder ‘vraag’ verstaan we dan de vraag naar producten en diensten, of zo je wilt oplossingen voor vraagstukken, uit de eigen organisatie. Het ‘aanbod’ is dat wat leveranciers aanbieden. Voor inkopers is het van groot belang te weten wat leveranciers te bieden hebben. Leveranciers daarentegen willen goed geïnformeerd worden over voorgenomen inkopen van producten en diensten door overheden. Ook willen ze zicht krijgen op de vraagstukken waar overheden mee worstelen en waarvoor van leveranciers innovatieve oplossingen worden gevraagd.
Laten softwareleveranciers het afweten?
Om deze transparantie tot stand te brengen, is het belangrijk om informatie te ontsluiten. Aangezien informatie bij inkopers en leveranciers nu al digitaal wordt vastgelegd, zou deze toch op een doeltreffende manier moeten kunnen worden gedeeld? Dat gebeurt gelukkig ook steeds meer. Tijdens de NEVI Inkoopdag 2017 presenteerde Peter Specker, programmamanager informatie Rijk, de visie op inkoopinformatie Rijk. Ook kwam aan de orde welke informatie er nu al beschikbaar is, wat de plannen zijn en dat veel informatie openbaar beschikbaar is. De focus is gericht op de informatievoorziening naar de inkopers bij de rijksoverheid. De focus is niet gericht op het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. Hetzelfde zien we ook bij TenderNed en andere aanbieders van commerciële aanbestedingssoftware. Natuurlijk worden de openbare aangekondigde opdrachten van overheden netjes weergegeven en biedt de software basisfunctionaliteiten voor leveranciers die willen meedingen naar de opdrachten om in te schrijven.
Maar als (tweeweg) business-to-businessplatformen (B2B), zoals Amazon en Alibaba, vraag en aanbod actief bij elkaar brengen en daarmee echte matchmakers zijn, waarom zijn die matchmakers er nog niet in government-to-business (G2B)? Laten de huidige leveranciers van aanbestedingssoftware het afweten als het gaat om innovatie van hun applicatie en de bijbehorende dienstverlening?
Een voorbeeld van een matchmaker
Om een beeld te krijgen bij de rol van matchmakers, moeten we de oceaan over. Ik volg al langere tijd de ontwikkelingen bij Onvia. Dit platform startte oorspronkelijk als systeem ter ondersteuning van leveranciers (B2G). Maar de afgelopen jaren is Onvia zich steeds meer gaan toeleggen op het bij elkaar brengen van de vraag van overheden en het aanbod van leveranciers. De basis is het business intelligence system dat op de site van Onvia als volgt wordt weergegeven:
Onvia biedt zowel leveranciers als inkopers toegang tot de beschikbare data en voegt steeds meer functionaliteiten toe. Het platform doet continu onderzoek naar ontwikkelingen aan zowel de kant van inkopers als leveranciers en stelt de resultaten breed beschikbaar. Nog niet het ei van Columbus, maar ze zijn onderweg!
Wie neemt het initiatief?
Als het aan mij ligt dagen inkopers en verkopers samen de leveranciers van software en informatie uit. Misschien zijn het de leveranciers die de handschoen opnemen, starten en overheden uitdagen om aan te sluiten? Om vraag en aanbod bij elkaar te brengen is in ieder geval een volgende stap nodig. Zo gaan leveranciers, in het bijzonder het mkb, overheden als interessante klanten ontdekken en het beste bieden. En dat hebben inkopers bij overheden nodig om de hooggespannen verwachtingen waar te kunnen maken. Wie neemt het initiatief?
Gert Walhof
Bron afbeelding initiatief nemen: Kenniscentrum Sport
