NOS besteedde 6 juni aandacht aan de problemen die textielbedrijf Zeeman ondervindt bij een groot deel van hun leveranciers op productielocaties in Azië en Turkije. E-proQure vraagt zich af of de inzet van smart contracts en blockchain Zeeman kan helpen bij het detecteren van misstanden in de keten en het volgen daarvan.
Vorig jaar werden door textielbedrijf Zeeman 58 textielfabrieken gecontroleerd. Het bedrijf ziet dat er nog veel mis is bij zijn productielocaties in Azië en Turkije. Bij vrijwel alle productielocaties kwamen problemen aan het licht. In China, het grootste productieland voor Zeeman, constateerde het bedrijf 55 van de in totaal 67 tekortkomingen. In de meeste gevallen ging het problemen rondom het loon of de werktijden. De loon- en presentielijsten konden daar niet gecontroleerd worden. Ook was de veiligheid bij een handvol bedrijven niet in orde. Er waren dan bijvoorbeeld niet genoeg nooduitgangen.
Fabrieken voldeden vaak niet aan alle eisen, staat in het maatschappelijk jaarverslag van Zeeman. Gemiddeld werden er 1,2 verbeterpunten per fabriek gevonden. Toch heeft Zeeman de samenwerking met geen van de producenten beëindigd. Stoppen met de samenwerking lost volgens het bedrijf niks op. “Dan neemt de fabriek orders van anderen aan”, zegt Arjan van Vliet, die over de fabriekscontroles van Zeeman gaat. Het textielbedrijf wil samen met andere ondernemingen de arbeidsomstandigheden blijven verbeteren. “Dat doen we overigens al jaren.”
Zeeman hanteert naar eigen zeggen gedragscodes waar de fabrieken zich aan moeten houden. Daarin staat onder meer dat arbeiders zich moeten kunnen verenigingen in ‘workers commitees’, legt Van Vliet uit. Volgens hem zijn Aziatische textielfabrieken veel veiliger geworden, omdat er meer controles zijn en er wordt samengewerkt.
IMVO-Convenant Duurzame Kleding en Textiel
Bijna zeventig bedrijven in Nederland hebben het zogenoemde IMVO-Convenant Duurzame Kleding en Textiel ondertekend, waaronder Zeeman. Ze beloven gedwongen arbeid, onveilige arbeidsomstandigheden en milieuonvriendelijke praktijken in textielfabrieken terug te dringen. Deelnemende bedrijven moeten vanaf juli 2018 moeten volgens het IMVO Convenant meer openheid geven over hun bedrijfsvoering. Het Convenant Duurzame Kleding en Textiel heeft daartoe een beoordelingskader uitgewerkt, dat op 8 mei is gepubliceerd. Het beoordelingskader geeft enerzijds inzicht in wat van deelnemende bedrijven wordt gevraagd en laat daarnaast zien hoe die inzet wordt beoordeeld.
Openbaarheid
Zeeman maakt gegevens over textielbedrijven voor het eerst openbaar, omdat het “open” wil zijn over wat nog niet goed gaat. “We verwachten hier discussie over en juist daarom kaarten we het aan”, staat in het maatschappelijk jaarverslag.
Het is niet duidelijk met welke fabrieken Zeeman zaken doet. De lijst met namen van textielproducenten is niet openbaar, maar wel bekend bij het secretariaat van het textielconvenant. Klachten over een textielfabriek kunnen daar worden doorgegeven en gedeeld met partijen die met die specifieke fabriek te maken hebben.
Problemen oplossen
Zeeman wil binnen een jaar de 67 ontdekte problemen bij bedrijven opgelost hebben. “Maar dan zijn er wel weer andere verbeterpunten”, zegt Van Vliet. “Ons doel is om de fabrieken continu te verbeteren. Dat is nooit klaar.” Wellicht kunnen smart contracts en blockchain helpen bij het detecteren van misstanden in de keten en het volgen daarvan.
Bron: NOS en Zeeman